Anestezi Nedir Çeşitleri Ve Detaylı Bilgiler

Tıp biliminin günümüz tedavi yöntemlerini sorunsuz bir şekilde uygulamak adına ortaya çıkarmış olduğu anestezi, son derece önemli bir uygulama olarak dikkatleri çekiyor.

Bildiğimiz gibi artık teknolojinin de ilerlemesi ile birlikte hastalıkların tedavisi için cerrahi, estetik ya da biyomedikal alanda birçok farklı yöntem geliştirildi. Ancak her ne olursa olsun tüm bu yöntemlerin ortak noktalarından birisi olarak anestezi uygulamaları gösterilebilir. Peki nedir bu anestezi? Neden ve nasıl uygulanır?

Anestezi Nedir?

Anestezi, tedavi yapılacak olan hastanın acıya karşı duyularını yok etmek ve hatta uyutmak üzerine uygulanmakta olan tıbbi tekniklerden birisidir.

Bildiğimiz gibi bilhassa cerrahi operasyonlar, vücudun kimyasını ciddi anlamda bozabilen ve bununla birlikte acı eşiği son derece yüksek bir seçenektir. İnsan vücudunun bu tarz acılara sabretme eşiği fazla yüksek olmadığından dolayı dayanıklılığı da son derece azdır. Bu neden dolayısı ile acıyı hissetmemek adına geliştirilmiş yöntemlerden birisidir.

Anestezi Çeşitleri Nelerdir?

Operasyon öncesi kullanılan yöntemler birkaç farklı tıbbi ana başlık altında incelenmektedir. Bölgesel olarak uygulanabildiği gibi genel olarak da uygulanabilir. Tıbbi literatürdeki anestezik uygulamalar şu şekildedir;

1. Genel Anestezi
2. Lokal Anestezi
3. Epidural Anestezi
4. Spinal Anestezi
5. Rejyonel Anestezi
6. Topikal Anestezi

Bu yöntemlerin her biri farklı uygulamalar ile birlikte yapılır. Her birisinin uygulama alanları ve etki yöntemleri de farklılık gösterir. Şimdi bunlar üzerinde duralım.

Genel Anestezi Nedir? Nasıl Uygulanır?

Genel anestezi, ağız ya da burun bölgelerinden uygulanmakta olan tıbbi bir gaz uygulaması yöntemi ile birlikte hastanın uyutulması, bilincinin acıya karşı tamamen duyarsız kalmasını sağlayan bir uyutma tekniğidir.

Özellikle büyük cerrahi operasyonlarda her ne olursa olsun genel anestezi tekniği tercih edilir. Ancak anestezide kullanılan ilacın tabi ki öncesinde bazı testler uygulanmaktadır. Bu testlerin sonucunda anestezi için uygun şartlara sahipseniz uygulamaya geçilir.

• Öncelikli olarak hastanın tetkikleri yapılır ve tetkiklerin ardından uygun görülmesi halinde anestezi için hazırlanır.
• Ameliyathanede ya da tedavi odasında hastanın damarına vücudu hazırlaması adına serum takviyesi yapılır.
• Aynı zamanda kanın oksijenlenme seviyesini kontrol etmek için parmağınıza da ufak bir mekanizma takılır.
• Operasyon öncesinde ise oksijen maskesi kullanılarak verilen bir gaz uygulaması ile birlikte kolayca uygulanır.

Narkoz hali söz konusu olduğundan dolayı genel anesteziden uyanırken çeşitli zorluklar yaşanabilir. Ancak operasyon esnasında ki acı hissiyatı sıfıra iner.

Lokal Anestezi Nedir? Nasıl Uygulanır?

Lokal anestezi, bölgesel olarak kişide meydana gelmiş olan herhangi bir tepkimenin acısını ortadan kaldırmak ve operasyona hazır hale getirmek için bölgesel sinirlerin duyumsuzlaştırılmasını sağlayan uygulamalardan birisidir.

Buna diş çekme öncesinde ki ağrılı bölgeye uygulanan iğne ile anestezi örnek gösterilebilir. Operasyon yapılacak olan bölgeye özellikle kenar bölgelerden yapılan uygulama ile birlikte o bölgenin acı hissiyatı en aza indirilir.

Günümüzde kremler ile de bu yöntem uygulanmakta ancak en etkili yöntemi her ne olursa olsun iğne ile uygulamadır ve kesin sonuç verir. Çok kısa bir süre içerisinde ağrıya karşı duyum azalır ve uygulama için hazır hale gelini

Epidural Anestezi Nedir? Nasıl Uygulanır?

Epidural anestezi, özellikle vücudun belden aşağı kısmında meydanaki hissi duyumsuzlaştırmak adına kullanılan bir bölgesel anestezi tekniği olarak bilinir.

Buna en kesin örnek ise sezaryen doğum esnasında kadının hissiyatını en aza indirmek adına kullanılan bölgesel tekniklerdendir. Epidural anestezi de günümüzde özellikle iğne ile uygulanan bir tekniktir. Bu yöntem, doğum esnasında anne adayının uyumadan doğumu tam anlamı ile yaşayabilmesi için tercih edilir. Günümüz modern teknikleri ile birlikte uygulaması yapılabilmektedir. Bu nedenle en önemli tekniklerden birisi olarak nitelendirilebilir.

Spinal Anestezi Nedir? Nasıl Uygulanır?

Spinal anestezi, zaman içerisinde ortaya çıkan ve omurilik bölgesinden uygulanan bir anestezi tekniğidir.

Uygulama yöntemi açısından Spinal ve Epidural anestezi yöntemi aynıdır. İki teknik de sırt bölgesinden uygulanır. Spinal anestezinin en önemli farkı, 3 dakika içerisinde duyumsuzlaştırmayı sağlamasıdır. Epidural anestezi de bu zaman 15 – 20 dakika aralığında sürebilir.

Spinal anestezi, epidural uygulamaya nazaran çok daha kesin bir uygulamadır ve operasyon sonuna kadar hastanın uyanık kalarak hiçbir şey hissetmemesi için kullanılır. Yine sezaryen doğumlarda olmazsa olmazlardan birisidir.

Rejyonal (Regional) Anestezi Nedir? Nasıl Uygulanır?

Rejyonal anestezi, vücut üzerinde herhangi bir bölgenin hızlı bir şekilde acıya karşı duyumsuzlaştırılması üzerine uygulanan sinirsel bir uygulamadır.

Aslında bölgesel anestezi sınıfı içerisinde incelenebilmektedir. Sinirlerin acı iletkenliğini belli bir süre boyunca askıya alır ve hissizleştirme sağlar. Yine genellikle iğne yöntemi ile uygulanan bir anestezi türüdür. Özellikle üroloji, ortopedi ve kadın doğum operasyonlarında tercih edilen yöntemler arasındadır. Hemoroid operasyonlarında da fazlası ile tercih edilir.

Topikal Anestezi Nedir? Nasıl Uygulanır?

Topikal anestezi, kısa süreli duyumsuzlaştırma için kullanılan ve iğne dışında tıbbi jeller, anestezik kremler ya da yağ uygulamaları ile uygulanabilen bir uyuşturma yöntemidir.

Günümüzde özellikle örnek vermek gerekirse çocukların diş çekimi esnasında iğne acısını dahi hissetmemesi için dişe sürülen bir jel yardımı ile ön uyuşturma yapılması gösterilebilir. Ketamin ve sevofluran içeren ürünler kullanılır.

Yetişkinler için genellikle çok fazla tercih edilen bir yöntem değildir. Ancak yine yetişkin diş uygulamnalarında ağız yolu ile uygulanan gargara, topikal anestezi sınıfı içerisinde ele alınabilir.

Anestezinin Yan Etkileri Nelerdir?

İnsanlar cerrahi operasyonlar öncesinde ister istemez anestezinin yan etkileri ile alakalı olarak da merak içerisindeler. İnternet üzerinde de görülebileceği üzere kimi insanın anestezi sonrası uyanma süreci çok sıkıntılı olabiliyor.

Genel anestezi ya da lokal anestezi uygulamalarında nadiren de olsa çeşitli yan etkiler kendisini gösterebilir. Bu yan etkileri birkaç farklı ana başlık altında incelemeye alabiliriz.

Anestezinin Solunum Yollarına Karşı Yan Etkileri

Özellikle genel anestezi sonrasında bazı komplikasyonlar kendisini gösterebilir. Uzmanlar, anestezi uygulamalarından belli bir saat öncesinde katı yiyecekleri kesmenizi önerir. Bunun esas nedeni ise solunum yollarında meydana gelebilecek sorunların önüne geçmektir. Genel itibari ile inceleyebileceğimiz bazı sorunlar şu şekilde;

1. Midenizde bulunan yiyecek kalıntılarının anestezi esnasında solunum yollarına kaçması ve buna bağlı solunum yetmezliği,
2. Boğaz bölgesinde solunum yollarına entübe uygulamalar sağlandı ise boğaz bölgesinde şiddetli ağrı,
3. Vücudun yeterli miktarda solunum alışverişi sağlayamaması,

Anestezik İlaçlar Sonrası Karşılaşılan Yan Etkiler

İnsan vücudu, bilinenin aksine anestezik uygulamalara karşı bir direnç durumundadır. Bu neden dolayısı ile kullanılan ilaçların dozajları da bir o kadar yüksektir. Kullanılan ilaçlar sonrasında anestezi sonrası karşılaştığımız yan etkilere değinecek olursak;

1. Anestezi ilaçları içerisinde yer alan etken maddelere karşı alerjik reaksiyonlar,
2. İlaç kaynaklı tansiyonda dengesizlik,
3. Kabızlık, ishal, kusma ve idrar yapmada zorlanma hali,
4. Malign Hipertemi adı verilen ani ateşlenme hali,

Dolaşım Sistemini Etkileyen Anestezik Yan Etkiler

Anestezik uygulamalar vücudun geneline etki eder. Dolayısı ile dolaşım sistemi üzerinde de kişiden kişiye değişen bazı etkileri gözlemlenebilir. Bunlardan bazıları ise aşağıdaki gibidir;

1. Anestezi, daha önceden tespit edilmemiş olan kalp rahatsızlıklarını tetikler ve ritim bozukluğu ya da kalp krizi gibi riskleri arttırabilir.
2. Vücudun kan dolaşımında yavaşlama meydana gelmesinden dolayı kalp ve damar sorunları ortaya çıkabilir.

Anestezi Uygulanan Hastadaki Gereksinimler

Anestezi uygulamasında hasta çok ciddi bir uyku haline girer, kan dolaşımı yavaşlar. Dolayısı ile tıbbi olarak bu durumu bir nevi bitkisel yaşam olarak da adlandırabiliriz.

Anestezi uygulanan hasta, bu neden dolayısı ile operasyon esnasında sürekli takip edilmeli. Aynı zamanda takviye solunum ile desteklenmeli. Meydana gelebilecek olan herhangi bir solunum yolu reaksiyonunda hızlı müdahale edilmesi gerekir.

Yine anestezi esnasında kalp ritminde çok ciddi bir düzensizlik meydana gelebilir ve dolayısı ile tansiyon ciddi anlamda olumsuz etkilenir. Bu nedenle yine operasyon esnasında vücuda uygulanacak dengeleyici ilaç takviyeleri ile sağlıklı bir anestezi süreci geçmesi sağlanır.